Autoped

Voor verzending van de MFN Nieuwsbrief 107 heeft de redactie ons vergast op een zegeltje met wel een heel speciaal model motorfiets.

Amerikaanse postbodes komen met hun Autopeds naar buiten......

en poseren voor de foto.....

die gebruikt is voor MFN Nieuwsbriefzegel 107

Recentelijk mochten we deze voertuigjes ook al vinden op een uitgifte van de Centraal Afrikaanse republiek.

Op de website meldt Paul over de MFN zegel al de volgende zaken:

Op de zegel poseren 4 Amerikaanse postbodes op hun Autopeds voor het postkantoor. Autoped was de merknaam van een gemotoriseerde step. Deze was voorzien van een 162cc 1-cilinder 4-takt motortje links naast het voorwiel. Autopeds werden gebouwd van 1915 tot 1921.

De naam autoped werd bedacht omdat voetgangers (pedestrians) uit zichzelf zonder te lopen (auto) konden voortbewegen. Populair werden deze voertuigen Step-ups genoemd waar ons woord step weer vanaf stamt. The Autoped Company of America was gevestigd in New York, maar was eigendom van Imperial Motor Industries Ltd. uit London waar door het bedrijf Kingsbury ook Autopeds in licentie gemaakt werden. Het Duitse Krupp heeft ze ook nog een korte periode gebouwd.
Niet alleen de post gebruikte deze steppen want in de grote steden werden ze ook wel door burgers gebruikt. Door hun inklapbare stuurtje konden ze makkelijk in huis opgeborgen worden.

Advertentie met uitgebreide beschrijving van de autoped

Kroatië 1

Vaak zijn er van die zegels die aanleiding geven voor een discussie over "wel of geen motorfiets". We proberen in die gevallen om duidelijkheid te scheppen, en dus ook met betrekking tot zegeltje Kroatië 1:

Het blijkt dat Ferdinand Budicki de eerste auto in 1901 naar Zagreb haalde. Het was een tweedehands Opel & Beyschlag uit 1898 die werd gebruikt voor transporten van de naaimachines waar Budicki in handelde. Overigens is dat niet de auto op de foto.

De eerste door Budicki geimporteerde Opel

Al een paar jaar eerder was de jonge Budicki per fiets door Europa aan het trekken en daarbij kwam hij in aanraking met de heren Laurin & Klement, destijds fabrikanten van het fietsmerk "Slavia". Toen deze heren in 1899 een fiets met hulpmotor maakten, de Slavia BZ (een 400 cc eencilinder) reed Ferdinand met deze motor in 14 uur van Wenen naar Zagreb. Naast de verkoop van naaimachines begon hij, zoals zoveel naaimachinehandelaren, een soort van garage voor automobielen en motoren. Hij werd dealer van de merken Opel (motoren en auto's), Orion en Laurin en Klement (twee-, drie- en vierwielers). Budicki was tevens oprichter van de Kroatische ANWB en werd, en wordt nog steeds, als een pionier op het gebied van de motorfiets en automobiel in Kroatie gezien.
Dus wel degelijk een motorfietszegeltje!

Tsjechische zegel met Laurin & Klement motorfiets

Briefkaart ter ere van het Automobiel Museum Ferdinand Budicki

Maleisië uniformen

Bij de nieuwtjesmelding van de uitgifte "Postuniformen" van Maleisië uit oktober 2012 vertelden we al over de loketvellen en de siervelden. Hierbij de afbeeldingen van beide voor ons interessante vellen. Op elk van de drie vellen (ook het vel met de fietser) staan vier zegels uit het koloniale tijdperk. Op elk vel zegels met dezelfde afbeeldingen, maar uit andere landsdelen van weleer, nu deel uitmakend van het huidige Maleisië.

Op het presentatiemapje staat ook nog eens het blokje afgebeeld, en wordt een brief met de eerste zegel gepost.

Maleisië enve-dubbel-op

Het blokje uit de serie "Cartoons" van Maleisië (december 2008) heeft op de FDC nog een motorfiets meegekregen. De serie gaat over de door tekenaar Lat (Mohammad Nor Khalid) op de Simpsons gebaseerde jongen Mat die opgroeit op het platteland van Perak, en daarom de naam Kampong Boy mee krijgt. Het verhaal is sterk autobiografisch.
De tekenaar publiceert vele verhalen over het Maleisische dagelijks leven onder de titel "Lats of Laughs" en daar komen veel tweewielers in voor, logisch omdat er in Maleisië veel bromfietsen en motoren rondrijden.

Presentatiemapje van de Maleisische Cartoons-serie

Op het blok zien we Mat op latere leeftijd die dan al in de stad woont en inmiddels de bijnaam Town Boy heeft, met een tros prikkelbollen (Doerians, vanwege de penetrante geur ook bekend als "Stinkvruchten") een zebrapad onveilig maken.

Op de FDC van de serie tekende Lat een jonge jaren Mat die met een jumbo-grote brief loopt te zeulen die de postbode, gezeten op zijn brommert, al doet puffen. Lat verklaart dat deze afbeelding de teleurstelling uit zijn jonge jaren weerspiegelt als de postbode, in plaats van de gehoopte kleine envelop met geld, zijn eerder in de grote envelop opgestuurde tekeningen weer terugbracht als ze niet geaccepteerd waren door de uitgever. Het getoonde detail is van de FDC van de zegels, maar is hetzelfde als op de blok-FDC.

De blanko FDC envelop

Detail van de FDC envelop met puffende postbode

"Toevallig" past het blokje precies op de getekende envelop! De presentatie van de serie vond plaats tijdens de Malaysian Stamp Week en gedurende deze week kon er op Berjaya Times Square in Kuala Lumpur elke dag een envelop verkregen worden, met voor elke dag een ander tekenfiguurtje uit de Mat reeks. Alleen op de laatste dag kon de envelop met het blok verkregen worden met een zevende dag stempel.

Turkse Post-Ape uit de mouw

De Europazegels van Turkije uit 2013 brachten ons niet twee nieuwe zegeltjes met motorfietsen, maar wel vier. Op de goedkoopste van de twee reguliere zegels staat namelijk ook een Vespacar, de Ape, afgebeeld. De Ape (spreek uit apéé = Italiaans voor bij, zo'n vliegende honingverzamelaar) op de zegel met de elektrieke bromfiets, is voorzien van een huif. Bij verreweg de meeste zegels is de huif onbeschreven, maar bij de zegels in de onderste rij van de loketvellen staat op de huif een tekstlijn. De tekst loopt vanaf de voorste hoek tot even voor het einde van de huif.

Onderhoek van het loketvel, op de onderste 2 zegels staat de tekst op de huif van de Ape

Detail van de tekst

De huif met en zonder tekst

Bij het speuren naar info kwam nog een variëteit van het zegel aan het licht: nu met een tekst gecentreerd op de huif. Deze zegel is tot nu toe alleen nog maar aangetroffen op FDC's van de uitgifte.

De korte tekst

Speuren dus maar.

Postale Vossenstreek

Inmiddels hebben we ze allemaal al wel in de collectie zitten: het zegel en het velletje ter gelegenheid van 50 jaar Caravana del Zorro. Er is iets vreemds aan de hand met deze uitgifte.

Op zich een leuk velletje van één zegel, met daarop het logo van de pelgrimstocht die elk jaar per motorfiets in Guatemala wordt verreden, en op het vel een plaatje van de stoet.

Het logo van de Caravana del Zorro

Eerst even wat geschiedenis.
In 1961, ten tijde van de dictaturen in zijn land, besloot Sr. Rubén Villadeleón om per motorfiets vanuit Guatemala-Stad een tocht van bijna 223 km te rijden naar het bedevaartsoord Esquipulas, alwaar in de kathedraal tot de Zwarte Christus gebeden werd voor verbetering van het lot van de mensen. De kathedraal met het beeld van Cristo Negro is het middelpunt van de Roomse kerk in midden Amerika, en trekt jaarlijks een half miljoen pelgrims.
Een dergelijke rit was in die dagen zeker geen gemakkelijke opgave vanwege de slechte wegen en de dictatuur. Een echte pelgrimstocht dus.

Rubén op zijn motorfiets

In de jaren na deze eerste tocht ondernam Rubén de tocht elk jaar eind januari opnieuw, en steeds meer vrienden vergezelden hem op zijn bedevaart per motorfiets. Midden jaren tachtig, toen de democratie weer hersteld was in Guatemala, groeide het aantal deelnemers aan de tocht elk jaar tot enkele honderden aan het einde van de vorige eeuw. De bijnaam van Rubén onder zijn vrienden was "Zorro", Spaans voor vos. In de volksmond werd daarom over "el caravana del zorro", Spaans voor "de optocht van de vos", gesproken.

De route van de Caravana del Zorro

In 1995 pikten enkele motorzaken de rit op om te sponsoren en daarmee kreeg de tocht een meer officieel gezicht. Vanaf dat jaar groeide het aantal deelnemers explosief: van 7000 in 2002 tot een 40.000 motorrijders in 2010. Ook vanaf 2002 werd er inschrijfgeld gevraagd, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan een goed doel. Zo zijn er in de Maya-gebieden die onder de dictatuur zwaar onderdrukt werden, enkele scholen en doktersposten bekostigd.
Elk jaar wordt nu dus rond de maandwisseling januari-februari dezelfde route gereden, onder de naam Caravana del Zorro "Rubén Villadeleón", nu met de zoon van Rubén, Eddy Villadeleón, voorop.
Het is inmiddels ook traditie om jezelf als motorrijder zo opvallend mogelijk uit te dossen en er rijden dus vele "vreemde vogels" mee, wat weer veel toeschouwers langs de wegen oplevert.

Een deel van de massale stoet deelnemers

1961-2011: dat is dus vijftig jaar en de één-en-vijftigste tocht. Uitgifte datum van het zegel ter gelegenheid van het 50e jaar: 2 februari 2013. Ik ben de logica even helemaal kwijt.
Pas nadat de president van Guatemala, Otto Pérez Molina, in 2012 gestoken in een Harley jack op een BMW R1200 GS onaangekondigd deelnam, kreeg de tocht wereldwijde aandacht. Waarschijnlijk bedacht de post toen om een zegeltje uit te geven met het jubileumlogo. Voor ons in ieder geval een leuke aanwinst voor de collectie.

Hans de Kloet

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home