Motorfilatelie & vervalsingen

De laatste tijd wordt er op de motiefverzamelaar een ware stortvloed aan 'authentiek' materiaal losgelaten. Dat geldt dan voor alle motieven. Het lijkt wel of alle posterijen een uitverkoop van hun magazijnen houden. Natuurlijk is dat niet waar, ze zijn nog net zo zuinig op hun ontwikkelingsmaterialen als voorheen. Wel is het zo dat verschillende handige lieden alles afstruinen om maar apart en zeldzaam materiaal aan te bieden tegen enorme prijzen.
Regelmatig krijg ik 'originele' essays en proefdrukken aangeboden. Bij sommige van deze aanbiedingen komen de twijfels bij mij boven. Vandaar dat ik eens ben gaan spitten.

Ik begin bij de herkenbare vervalsingen.
In de beginjaren van de filatelie is het nog niet zo gebruikelijk om ten nadele van de verzamelaars zegels te vervalsen.
Sommige verzamelaars gingen over tot het bijhouden van voordrukalbums met daarin alle zegel van de gehele wereld. Natuurlijk waren er zegels, die overigens toen nog niet echt duur waren, waar men niet gemakkelijk aan kon komen. Vandaar dat enkele handelaren deze zegels na lieten maken. Ergens in het zegelbeeld werd dan de naam van de handelaar heel klein ingedrukt, later werden deze namen vervangen door het inschrift "Facsimile" wat zoveel betekent als nauwkeurige nabootsing.
Het probleem met deze zegels is dat malafide figuren deze zegels op een briefstuk plakken en daar vervolgens een zware afstempeling (ook vals) overheen plaatsen zodat dit woord niet meer te lezen is. Dergelijke stukken komen dan veelal via kleine veilinghuizen in de handel. Deze laten uit winstoogpunt keuringen vaak achterwege.
Met onze huidige handelswegen komen tekorten aan 'nieuwe' zegels eigenlijk niet meer voor en de facsimile opdrukken worden alleen nog maar gebruikt bij uitgiftes t.b.v. herinneringsuitgiften van tentoonstellingen, en deze hebben dan vaak nog 'verborgen' herkenningen.

Een ander soort vervalsingen zijn die ten nadele van de posterijen.
In de beginjaren waren postzegels verhoudingsgewijs duurder dan tegenwoordig, en lieden die voordeliger gebruik wilden maken van de 'dure' postdiensten maakten voor veel minder kosten aantallen falsificaten van door hen veel gebruikte postwaarden. Uiteraard konden deze vervalsingen alleen maar gebruikt worden in de periode dat de zegels ook daadwerkelijk gebruikt werden voor frankering van poststukken. Deze categorie valse zegels komt eigenlijk alleen maar voor op poststukken omdat de voorraad losse zegels bij ongeldig verklaren van de echte zegels vernietigd werd (bewijsmateriaal).
Tegenwoordig loont het moeite bijna niet meer om voor dit doeleinde zegels te vervalsen, alleen voor hoge waardes zou het nog kunnen lonen maar de posterijen bouwen in deze zegels vele herkenningspunten in om vervalsen te voorkomen. Denk maar eens aan de huidige 10 pond zegels van Engeland.

Vervalsingen ten nadele van de verzamelaar.
Daaronder wordt verstaan: gehele of gedeeltelijke vervalsingen van een zegel, een afstempeling, een gehele brief e.d. met de bedoeling de verzamelaar te benadelen; aldus de Filatelie encyclopedie.
De vervalsingen strekken zich over zo'n groot terrein uit, dat het bijna niet meer te controleren is. Zeker met het gebruik van de moderne kopieermachines is het vervalsen van zaken erg gemakkelijk geworden. Alles wordt vervalst, daar moet je vanuit gaan.
In de vorige decennia waren het vooral de zegels die nagemaakt werden. Grote vervalsers zoals Fournier en Sperati maakten de zegels zo exact na, dat zelfs keurmeesters in de fout gingen.
Het meest voor de hand ligt natuurlijk het vervalsen van zeldzame zegels. Toch waren het veelal wijzigings-vervalsingen die het meest spectaculair zijn. Zo zijn er vele zegels die ook ongetand uitgegeven zijn later van een afwijkende tanding voorzien. Deze zijn dan veel zeldzamer dan de getande of de normaal bestaande afwijkende tandingen.
Wat ook nog wel eens gedaan wordt, is het nagommen van zegels. Gebruikte onafgestempelde en aan de achterzijde licht beschadigde zegels worden van een nieuwe gomlaag voorzien.
Eigenlijk kunnen hier alleen keurings-attesten zekerheid bieden. Echter alleen als je zelf een dergelijke keuring uit laat voeren, want ook deze worden vervalst.

Tot slot nog enkele tips:

  • Bekijk elke bijzondere of extreem dure zegel goed en laat medeverzamelaars je beoogde aankoop ook eens bekijken. Samen zie en weet je vaak meer dan in je eentje,
  • Als er meer dan één exemplaar te koop is van een afwijking, wees dan dubbel op je hoede,
  • Controleer briefstukken altijd op de juistheid van de afstempeling, de vermelde woonplaats van de afzender en de plaatsvermelding in het poststempel,
  • Bij twijfel aan de echtheid, laat keuren

Kennis is macht, ook op postzegelgebied.

Bekijk stukken die je in je verzameling hebt nog eens goed. Onthoud wat je opvalt en kijk hiernaar bij aangeboden stukken bij de handelaren/verkopers.

Je kunt je geld maar één keer kwijtraken.

 

Hans de Kloet

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home