USA Express: DE vraag

Al vanaf de eerste dag dat ik bij de MFN rondloop (en zelfs nog eerder), is er over een zegel een verschil van mening: wat is het voor een soort motorfiets die op de USA Express zegels staat afgebeeld???

USA Express zegel 1922 met motorfiets

Velen zeggen dat het een Indian is en weer een aantal anderen zeggen dat het om een samengestelde motorfiets zou gaan. Meest aannemelijk is altijd geweest dat het hier om een Harley Davidson zou gaan, maar wat voor een Harley dan??
Bij toeval struikelde ik op internet over een officiële aankondiging van uitgifte van de eerste uit de serie motorfiets-expreszegels, en dit wist me op het juiste spoor te zetten. Al Googelend op de naam van de 3rd Assistant Postmaster General (APM) W. Irving Glover kwam ik achter het verhaal.
Na eerst een expreszegel uitgegeven te hebben met een rennende postbode met brief, was de volgende in de USA-expres-serie een briefbesteller op de fiets. Snel daarna werd er een expreszegel ontworpen waarop Mercurius' (de boodschapper van de goden) gevleugelde helm staat afgebeeld.

 

USA Express zegel met rennende postbode

USA Express zegel met fietsende postbode

USA Express zegel met helm van Mercurius

Maar omdat deze zegel teveel op de normale gebruikszegel voor gewone post leek en de exprespost vaak als gewone post werd behandeld, stapte de post terug naar het eerdere formaat/type expreszegel. Om de vooruitgang van de posterijen en daarmee het transport van bijzondere post met de ontwikkelingen der tijd mee te laten lopen, werd gekozen voor de motorfiets als afbeelding voor het snelle bezorgen der exprespost. Voor ons een goede keus.
En daar komt de heer Glover om de hoek kijken. Aangesteld als derde APM ging Glover de presentatie van nieuwe zegels over een andere boeg gooien. Hij besloot dat nieuwe zegels een andere 'look' moesten krijgen dan eerdere in de reeks uitgegeven zegels. Het ontwerp werd een expresbezorger die zijn motorfiets voor het bordes van een koloniaal Masters huis had geparkeerd om aan de dienstbode zijn brief te overhandigen.

Eerste ontwerp USA Express zegel met motor
Eerste ontwerp van de express zegel

Het National Bureau of Engraving and Printing ging op zoek naar een goede afbeelding van een motorrijwiel om te gebruiken. En die vonden ze in de Harley Davidson model 22 J.

Harley Davidson Model 22J
De Harley Davidson model 22J die model heeft gestaan voor de zegel

Het uiteindelijke ontwerp werd goedgekeurd, en op 12 juli 1922 voor het eerst verkocht te Washington.

Goedgekeurd ontwerp van de USA express zegel met motor
Het goedgekeurde ontwerp met handtekening van H. Work

Om verzamelaars in kennis te stellen van zegeluitgiftes, bedacht Glover het idee om persberichten uit te brengen van nieuwe zegels met daarop een afbeelding en de datum van eerste verkoop. Ons hier besproken motorfiets-expreszegel valt de eer te beurt het eerste volgens dit nieuwe beleid officieel aangekondigde zegel te zijn.
Veel journalisten, die de zegels maar heel even konden zien vóór de emissie datum, dachten dat het om een motorfiets model Scout ging, gemaakt door de Hendee fabriek. Die voerde als beeldmerk een Indianen kop (later werd de naam Hendee omgedoopt in Indian Motorcycles), en vandaar dus dat veel verzamelaars er een Indian motorfiets in zagen.

Indian Scout
Indian Scout

Maar…… de Postmaster General PMG Hubert Work vaardigde net voor uitgifte een order uit dat de oude voorraad fiets-expreszegels eerst opgemaakt diende te worden. Alleen in Washington mochten op de aangekondigde dag 24 vellen van de nieuwe zegels verkocht worden. Alle 24 vellen werden door M. L. Eidsness Jr., Superintendent, Division of Stamps, W. Irving Glover, Third Assistant Postmaster General en L. W. Hill, Director, Bureau of Engraving & Printing getekend. En wie denk je dat de eerste twintig vellen kocht???? Juist: PMG Hubert Work.

Van deze uitgifte is maar een beperkt aantal FDC's gemaakt. In totaal 80 exemplaren waarvan 51 door de heer Worden aan hemzelf geadresseerd. Algemeen worden deze FDC-enveloppen als de eerste voor dat doel in de USA speciaal 'gemaakte' poststukken gezien. Pikant detail is dat 50 van de 51 FDC's om tien uur werden afgestempeld door Worden zelf en maar één aan Worden gestuurde FDC werd om 11 uur afgestempeld door M. L. Eidsness Jr. Ook maakte Worden tussen tien en elf nog zes andere FDC's: twee gestuurd aan zijn vriendinnetje, één aan de bevriende verzamelaar E. C. Worthem te Rahway, NJ en nog drie ongeadresseerde enveloppen. Het postloket waar de zegelvellen die dag verkocht werden, opende pas om 11 uur. Uhhh, hoe kan dat nou????

Maar goed, door dit artikel en de informatie van de USA Postal service weten we nu dus zeker dat de motorfiets afgebeeld op de zegel een heuse Harley is.

Hans de Kloet

Blikken versie van de express zegel motor
Er is ook een opwind-versie van de HD verkrijgbaar,
uitgegeven in een fraai blik met afbeelding van de express zegel

Verpakking van de blikken motor

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home