Nepzegels
Bij de laatste nieuwtjes zaten ook een paar zegels uit staten, die bezig zijn zich af te scheiden van de voormalige Sovjet Unie of al een vorm van autonomie hebben en een Somalisch velletje.
Samen met nog een paar op de clubdag aanwezige leden bespraken we de echtheid van deze zegels. Nou, de waardering op echtheid viel erg nadelig uit voor de items. Reden voor mij om eens wat beter naar deze uitgiftes te kijken.
Eerst eens even opsommen; welke uitgiftes van de laatste tijd komen in aanmerking om aan echtheid ervan te twijfelen? Allereerst zijn er natuurlijk de overdrukken op de Russische zegels en de uitgiftes van de voormalige Sovjet republieken. Dan ook nog de opdrukken op de Joegoslavische zegels en dan natuurlijk het al genoemde Somalische vel.
De Russische ‘Provisionals’, zoals ze in de filateliewereld worden omschreven, verdeel ik zelf in twee groepen: de overdrukte zegels en de postzegelachtigen.
De overdrukte zegels kennen we allemaal wel, dit zijn zegels van een zeer lage waarde die in vellen of delen daarvan overdrukt worden met verschillende motieven. Voor ons zijn de motorfietsmotieven interessant maar elk motief komt voor bij de opdrukken.
Wat zou de reden kunnen zijn van een overdruk? Het zelfstandig worden van een landsdeel, een republiek zou een aanleiding kunnen zijn om eigen postzegels uit te gaan geven.
Overdruk op oude Russische zegels
Vraag 1 is dus; Zijn de in de opdrukken vermelde republieken zelfstandig geworden? Nee, nog steeds staan ze onder Russisch gezag en hebben ze voor alles toestemming van de Russische staat nodig, Wel hebben zo’n 32 republieken een grote mate van zelfbestuur, we spreken bij deze van autonomen. In sommige republieken en gebieden zijn opstandigen in felle strijd met het centrale bestuur. Maar zouden deze rebellen dan gebruik maken van de oude postzegelvellen waarop de door hen zo gehate letters CCCP staan?
En verder; ga je ze dan in je eigen landstaal bedrukken of zet je er in het Engels 'Postage'op?
Uit het oogpunt van een eventuele schaarste zou ik me het gebruik van oude zegels nog voor kunnen stellen maar gebruik je dan vier zegels om er één van te maken en ga je de benodigde waarde dan in 200-zoveel verschillende motieven aanbrengen? Sumi gebruikt zelfs een heel vel van 100 zegels om er één van te maken die nog niet door een brievenbus past zonder gevouwen te worden. Nee, dit is duidelijk maakwerk om ons armer en een ander figuur rijker te maken.
Conclusie: Eén of andere oude postbode heeft alle oude vellen zegels opgekocht, die door een printer gejast en ze vervolgens aan ons verkocht, dank u.
Overdruk op heel vel Russische zegels
Dan de zegelachtigen. Volgens mij zijn de figuren die de afgelopen jaren hun zakken hebben gevuld met de eerder genoemde praktijken de boer op gegaan en hebben ergens een oude drukpers gekocht en maken hun oplichterij-zegels nu op een professionelere wijze. Alhoewel, de meeste velletjes zijn niet eens voorzien van gom en moeilijkere perforaties worden voor het gemak maar mee gedrukt (zie velletje Elvis van Abchazie).
Ook deze zegels moet ik dus scharen onder het kopje 'nepperij'. Dit schrijvende, herinnerde ik me een stukje in Philatelie nr. 6 dit jaar. Het ging hierin over een blokje met de heer Clinton en één of andere Monica die op een velletje van Abchazie afgebeeld waren. Dit velletje werd door een Engelse firma, Stamp Tail Ltd., uitgegeven. Of zij ook verantwoordelijk zijn voor de door ons begeerde uitgiftes...?

Nepzegel met Bill Clinton en ene Monica

  
Welke krijgen we dan? De Joegoslavische zegels met de opdrukken van Kosovo, Bosnië en Sandzak:

Overdrukken op Joegoslavische zegels

Deze lijken me al een stuk betrouwbaarder. Eén soort opdruk op één enkele zegel uit een gebied waar behoefte bestaat aan eigen zegels. Tijd om internet eens te gaan raadplegen.
Op dit medium kom ik erachter dat er wel zegels officieel zijn overdrukt maar niet op de wijze zoals wij onze motorzegeltjes kennen. Heimer's Stamp pages melden opdrukken op Joegoslavische zegels maar dan in het Cyrillisch en met vermelding van de nieuwe waarde. Verder wordt er in de streek zelf niet over Bosnië gesproken maar over HRVATSKA en SRPSKA. Ook heb ik de overdrukte zegels nog nooit op een gelopen stuk gezien.
Sandzak blijkt een regio in voormalig J. te zijn die zich uitstrekt van de heuvels van Montenegro tot over de Servische grens zo'n beetje onder Bosnië. Deze zegels worden door Heimer onmiddellijk als onofficieel omschreven. De Kosovo opdrukken worden onder hetzelfde maakwerk geschaard.
Het Somalische vel. Meteen al bij het opbergen van het vel en de strip van vijf valt me op dat het inschrift van de naam afwijkt van de eerder uitgegeven sportzegels. Op de uitgifte van 1958 staat Somalia en op de nieuwe aanwinsten Somaliland. Even in de Michel kijken en dan blijkt dat Somalia de laatste jaren op haar zegels als landsaanduiding Soomaaliyeed als landsnaam gebruikt. Tijd om Internet weer eens op te gaan.
Op de pagina van Linn's stamp reference vind ik het antwoord. Somalia, één van de drie landen die vroeger met elkaar de Italiaans Oost Afrikaanse kolonie vormde, kampt ook al met een interne strijd. Een groep van nomadenclans voert strijd om het noordelijke deel van Somalia, het voormalige Britse gebied, onafhankelijk te krijgen van het moederland. Zij noemen zich de Republiek van Somaliland. Het land wordt niet erkend door de V.N. en de zegels worden ook niet erkend door de U.P.U.

Detail van het velletje van Somaliland
(Detail van het velletje)

Op het vel staan trouwens ook wel enige rare dingen. Nog afgezien van Bruce Lee die op de vleugel van een straaljager zit, zien we Pamela Anderson op een futuristische motorfiets zitten. De enige film waarin zij op een motorfiets rijdt is Barb Wire en hierin rijdt zij op een naked bike. Aan de andere kant van de put zien we Kurt Russell die op soort van Harley zit met een wel heel vreemde zitcombinatie voor een dergelijke motorfiets.
Moeten we de bovengenoemde uitgiften dan ook maar niet meer verzamelen? Dat is nu een moeilijke vraag. Van sommige uitgiftes is duidelijk dat geld verdienen het oogmerk is van de uitgifte (lees hier de Russische uitgiften), van enkele anderen is het heel wat moeilijker. Wie zou niet heel wat geld neer willen tellen voor een zegeltje uit Burgos of uit eigen regio een Indonesische Weense Druk:

Burgos zegel (links) en Weense druk (rechts)

Beiden uitgiftes waar bij uitgifte iedereen van zei: 'Dat wordt nooit iets'. Voor de centen die het nu kost, bestaat de kans dat je later, veel later, een apart zegel in bezit hebt.

 

Hans de Kloet

 

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home