Belasting(zegels) en motorfietsen

Wanneer we bij motorfietsen aan belasting denken, zal bij de meesten van ons de gedachten uitgaan naar de Motorrijtuigenbelasting en de BPM, Belasting op Personenauto's en Motorfietsen (de opvolger van de BVB (Bijzondere Verbruiks Belasting)), die getuige 't stempel hieronder, vanaf 1982 ook voor motorfietsen van kracht wordt. De motorfiets wordt vanaf dat jaar als luxe artikel gezien en gelijkgesteld aan de auto.

Wat meer denk- en speurwerk levert heel wat meer vormen van belasting op die in een verzameling met filatelistisch materiaal mooi te illustreren zijn.

De allereerste zegels van Engeland, en alle andere bij de Commonwealth behorende landen, vermelden de tekst 'Postage and Revenue'. Behalve voor het voldoen van de portokosten kunnen de zegels ook gebruikt worden voor het voldoen van andere rijksinkomsten (belasting / leges kosten). Betaling van dagelijkse boodschappen met postzegels is niet ongewoon tijdens de beginperiode van de postzegels in de Britse wereld. Vaak worden voor belastingen speciale op postzegels lijkende zegels gebruikt. De zogenaamde fiscaal zegels.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstaat er door verstoorde aanvoer gebrek aan allerlei producten. In veel landen gaan diverse producten op de bon. Een van die producten is brandstof. Benzine wordt schaars. Elk land zoekt 'n manier om de weinige hoeveelheid benzine die beschikbaar is zo eerlijk mogelijk te verdelen onder de bevolking. Nederland heeft zijn bonnensysteem. Ook Amerika heeft z'n speciale brandstofbonnen (zie afbeelding vorige pagina).

In Zuid-Afrika hebben allen die in het bezit zijn van een 'Lisensie vir die besit van 'n motorvoertuig' middels het bijplakken van "war effort stamps" recht op een maandelijks rantsoen. (Ook de legeskosten voor het document zijn voldaan middels een postzegel, linksonder.)

Aan het eind van de twintiger jaren van de vorige eeuw zijn de nieuwe motorfietsen niet aan te slepen. Na jaren van pionieren en uitproberen heeft de motorfiets zijn betrouwbaarheid aangetoond. Verbetering van het productieproces zorgt ervoor dat motorfietsen goedkoper worden. Vooral in de USA, waar in navolging van Henri Ford's lopende band voor zijn automobiel fabriek ook Harley-Davidson en Indian volgens dit relatief goedkope proces gaan produceren. Om de (eigen) markt wat te beschermen heft Frankrijk invoerrechten voor producten die van buiten Frankrijk ingevoerd worden.

Terug naar de Tweede Wereldoorlog. Het voeren van oorlog kost geld. Veel geld. Immers al het oorlogstuig dat gebruikt en verbruikt wordt, moet gekocht worden bij reguliere fabrieken. Om al deze aankopen te bekostigen, heffen veel landen een 'oorlogsbelasting'.

De USA heeft wel een heel bijzondere wijze gevonden om de oorlog te financieren: in eigen land moeten alle voertuigen die van de 'Highway' gebruik mogen maken vanaf februari 1942 een zegel kopen en achter de voorruit bevestigen. Indien dit niet mogelijk is, denk aan motorfietsen zonder scherm, moet de belasting voldaan worden door de zegel naar het dichtstbijzijnde kantoor van de Interne Belasting Dienst te sturen. De opbrengst van deze belasting wordt zoals gezegd gebruikt voor de financiering van de Tweede Wereldoorlog.

Dat we het woord belasting in relatie met de motorfiets vaak associëren met motorrijtuigenbelasting is niet zo verwonderlijk. Immers in veel landen waaronder Nederland wordt voor het gebruik van bestaande en financiering van nieuwe wegen een vergoeding van de gebruikers gevraagd: de motorrijtuigenbelasting. Er zijn verschillende vormen om deze belasting te heffen dan wel te voldoen. In de Verenigde Staten van Amerika wordt de belasting per staat geregeld. Per jaar moet een certificaat aangeschaft worden die achter de ruit bevestigd moet worden. Hoe motorrijders deze vorm van belasting moeten voldoen is niet geheel duidelijk. Moet het certificaat bewaard worden bij de andere motorpapieren of mag het bij de IRS kantoren betaald worden. Informatie bij de IRS levert niet direct uitsluitsel. Oude gegevens worden niet bewaard. Twee voorbeelden hieronder van motorbelasting zegels uit de staten New York en Pennsylvania.

Een heel ander wijze van het voldoen van de motorrijtuigen belasting zien we in de DDR en Oostenrijk. Motorrijtuigenbelasting heet in deze landen Kraftfahrzeugsteuer (KFZ). Deze manier van belasting heffen is lange tijd gebruikt maar uiteindelijk omgezet naar een eenvoudiger en minder fraudegevoelige methode. De Oost-Duitse regering heeft lang volgehouden in het gebruik op deze wijze de belasting te innen. Het gewicht van het voertuig was bepalend voor de hoogte van het te betalen bedrag. De zegel diende als bewijs van betaling.

Hoewel ook Oostenrijk de KFZ zegels gebruikt is de werkwijze hier iets anders. Elke maand moet een zegel van het juiste tarief gekocht worden en op een kaart geplakt worden. Aan het eind van het belastingjaar moet de kaart opgestuurd worden naar de belastingdienst als bewijs dat de verschuldigde belasting betaald is. Steekproefsgewijs controleert de belastingdienst de ingeleverde kaarten. Een aantal Oostenrijkers, die een hekel aan het betalen van belasting hebben, nemen de gok en kopen geen zegels. Zij sturen ook geen kaart in naar de belastingdienst en hopen dat zij niet gecontroleerd worden en op die manier een jaar lang gratis gebruik kunnen maken van hun vervoermiddel. Omdat ook de belastingdienst niet achterlijk is en weet dat op deze wijze gefraudeerd wordt, wordt dit systeem in de jaren zestig afgeschaft.

Zegels, zoals de in dit artikel getoonde belastingzegels met een link naar onze motorfiets, kunnen een verzameling leuk aanvullen met in sommige gevallen bijzonder fraai materiaal. Omdat informatie over belastingzegels, verzekeringzegels etc niet altijd eenvoudig te vinden is hou ik mij van harte aanbevolen voor elk stukje informatie dat meer licht op de betreffende zegels kan werpen.

Nico Helling

Naar boven   -   Terug naar vorige pagina   -   Home